آموزش و اطلاع رساني دو مولفه مهم كاهش خسارات است

۱۴۰۳ جمعه ۱۴ ارديبهشت

عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي خواجه نصيرالدين طوسي با اشاره به افزايش خسارات در پي وقوع سيل اخير، گفت: اطلاع رساني صحيح و آموزش رويارويي با حوادث توسط سيستم آموزشي خسارات جاني و مالي را تا حد زيادي در زمان وقوع حوادث طبيعي كاهش مي دهد.

به گزارش روابط عمومي؛ به نقل از ايرنا، محمدرضا كاويان پور عنوان كرد: در هنگام بروز حوادث موضوع اوليه كه خسارت را كاهش مي دهد اطلاع رساني صحيح است.
وي ادامه داد: در بسياري از حوزه ها مردم آگاهي نسبي دارند. سيل پديده اي است كه بسته به تناوب در بازه هاي زماني متفاوت اتفاق مي افتد در اين زمينه حافظه تاريخي و تجربه هاي گذشته حائز اهميت است اما مسئولان و مردم نسبت به آن بي توجه هستند.
كاويان پور با بيان اينكه بايد از گذشته درس بگيريم، افزود: با توجه به وقايع گذشته مي توان بسياري از اطلاعات و آموزش ها را به مردم داد. اولين گناهكار اصلي در زمان وقوع بحران و حوادث آگاهي رساني نادرست است.
اين عضو هيات علمي دانشگاه اظهار كرد: در سيل اخير شاهد صحنه هاي دلخراشي بوديم كه اكثر آنها حاصل عدم آگاهي بود به عنوان مثال افرادي كه تصور مي كردند براي نجات از سيل اگر در ماشين هاي خود بمانند، امنيت بيشتري دارند كه نشان دهنده عدم آگاهي مردم نسبت به حوادث است.
كاويان پور تاكيد كرد: بنابراين نياز است طريقه رويارويي با حوادث را سيستم آموزشي از دوران كودكي به دانش آموزان به صورت مانور آموزش داده شود .
اين استاد دانشگاه ادامه داد: دستگاه هاي مسئول در حوزه آموزش و پرورش بايد در نحوه آموزش خود بازنگري ايجاد كنند و صدا و سيما نيز در موضوع روشنگري و آگاهي سازي بيش از پيش به وظيفه خود عمل كند.
به اعتقاد وي زماني كه مسئولان نسبت به وضعيت كشور آگاهي لازم را ندارند، توجه كافي نيز به محيط پيرامون خود نمي كنند.

** برخورد قانونمند با طبيعت
وي با نگاه به حوزه شهري در وقوع پديده سيل گفت: در حال حاضر نگاه هاي مديريتي دنيا در سيلاب در شهرها بسيار تغيير كرده است. در كل دنيا كشورهايي مثل كره جنوبي اگر به طبيعت تعرضي كرده اند در پي جبران خسارت ها هستند تا به شرايط اوليه بازگردانند و رودخانه را به عنوان يك موجود زنده پذيرفته اند. اما در كشور ما در هر موقعيتي براي ساخت و ساز اولين فشار به سيستم هاي طبيعي وارد مي شود.
كاويان پور در باره حوزه آبي شهر تهران عنوان كرد: در حوزه شهر تهران، 13 رودخانه روزانه چند صد ميليون متر مكعب آب را به اين شهر وارد مي كند. سابقه تاريخي سيل در اين شهر زياد بوده است كه حاكي از وجود نگاه هاي خشن نسبت به روخانه ها است.
اين عضو هيات علمي با بيان اينكه در شهرهايي مثل تهران، كرمانشاه و شيراز به حريم رودخانه ها تعرض شده و اين اقدامات نياز به بازنگري دارد، تصريح كرد: در اين شهر ها تغيير سازه رودخانه ها از حالت طبيعي به حالت بتوني و مدفون كردن آنها در زير زمين (شيراز) اقداماتي است كه در دارز مدت خسارات جاني و مالي به بار مي آورد و حتي آبروي ملي را نيز در سطح دنيا دچار مشكل مي كند.
وي ادامه داد: بايد نگاه ما نسبت به طبيعت تغييركرده و با احترام و صحيح باشد. نحوه برخورد با طبيعت در دنيا قانونمند است. حريم رودخانه ها رعايت مي شود و دست درازي به آنها صورت نگرفته و ساخت و ساز انجام نمي شود.
كاويان پور با بيان اينكه عمل نكردن به قانون باعث اتفاقات اخير مي شود، تصريح كرد: افراد جامعه به دليل اينكه طبيعت صدايي ندارد با پرداخت پول، مجوز اخذ كرده و ساخت و ساز انجام مي دهند. در تمامي كشورهاي دنيا طبيعت در كنار شهر هاي مسكوني قرار دارد و انسان و طبيعت در تعامل با يكديگر هستند. برخي حيوانات مثل گوزنها در شهر زندگي مي كنند اما در جامعه ما امنيت لازم براي حيوانات و طبيعت وجود ندارد. زيرا نگاه درست و فرهنگ سازي صحيح نسبت به آن وجود نداشته كه به سيستم آموزشي باز مي گردد.
وي با اشاره به سيل سه سال اخير در استان مازندران گفت: در مازندران سيل به خانه هاي اطراف رودخانه صدمه زد. اما در همان سال ها برنامه ريزي و قوانين صحيحي مصوب يا بازنگري نشد تا امروزه شاهد اين ميزان خسارت نباشيم.
وي ادامه داد: مسئولان رودخانه ها بايد آنها را لايروبي كنند. در جريان سيل تهران (1366) و خوزستان حجم قابل توجهي آب به همراه رسوب بسيار زياد به سمت پايين دست آمد، در روزهاي اول امكان عبور آب در پايين دست وجود دارد اما با گذشت زمان و با نشست رسوب، امكان عبور كمترين جريان آب نيز وجود ندارد.
كاويان پور تصريح كرد: متولي رودخانه ها در شهرها و اطراف آنها بايد مشخص باشد تا آنها را ساماندهي كرده و اجازه تعرض به حوزه رودخانه ها را ندهند همچين در زمان بهره برداري يا عدم رسيدگي (مثل لايروبي) نهاد مربوطه پاسخگو باشد.
به گفته كاويان پور احداث يك جزيره تفريحي در كارون به عنوان سدي در مقابل جريان آب عمل مي كند و يكي از راه حل هاي مهار سيلاب است.
اين استاد دانشگاه تصريح كرد: نكته مهم اينكه با وقوع حوادث بعد از مدت ها آن را فراموش نكنيم. بنابراين بايد ارزيابي كامل و دقيقي از اين حادثه، عوامل ايجاد و خلاهاي قانوني ارائه شود. در بسياري از مواقع قانون به درستي ارائه شده اما مجري از آن پيروي نمي كند و دستگاه اجرايي قوانين را پيگيري نمي كند.
كاويان پور اظهار كرد: در كشورهاي پيشرفته سيستم نظارتي قوي با همكاري سازمان هاي علمي در روخانه ها حاكم است و دائم آنها را مانيتورينگ و كانال ها را بررسي مي كنند. كه خروجي آن پيشگيري از حوادث و يا وقوع حوادث با كمترين خسارت است. بنابراين نياز است مجموعه اي در كشور منابع طبيعي را رصد و ارزيابي كرده و در هنگام وقوع به مردم و مسئولان هشدار دهد.
به گفته وي ذينفعان حوزه آب و منابع طبيعي كه به راحتي براي ساخت و ساز در طبيعت و حريم رودخانه ها به سازنده ها مجوز مي دهند، صلاحيت اقدامات فوق را ندارند. همچنين قانون جامع مديريت بحران و شرح وظايف (از كسي كه در حريم رودخانه ساكن است تا شهرداري و دولت مركزي) با همكاري دولت و مجلس تدوين شود.
وي تصريح كرد: به عنوان مثال در دنيا كسي كه در حريم رودخانه ساكن است شامل عوارض و ماليات كلان شده و موظف به پرداخت بيمه با هزينه بالا است. اما به مالكاني كه فاصله خود را از رودخانه حفظ كرده و تاثير گذاري كمتري در سيل دارند، امتيازاتي داده مي شود.
وي با بيان اينكه در كشور نسبت به سد سازان بي مهري شده است، گفت: طرح هاي سد سازي صحيح در حوزه كارون سيلاب هاي عظيم را مديريت مي كند.
كاويان پور درباره سد دز اظهار كرد: رودخانه هاي بزرگي مثل بختياري و سزار به سد دز وارد مي شود در سال هاي گذشته موضوع جمع آوري و سد سازي در اين منطقه مطرح بود كه در زمان مقرر اجرا نشد از اين رو در زمان بارش هاي رگباري در اين حوزه دچار مشكل شده ايم و با دشواري سيلاب در اين منطقه كنترل مي شود.
اين عضو هيات علمي تصريح كرد: در حوزه كرخه نيز سدها پر هستند و در خروجي و پايين دست سد براي مهار سيلاب مشكل وجود دارد.
كاويان پور توضيح داد: حوزه هاي دز، كارون و كرخه هركدام سابقه تاريخي عبور هزاران متر مكعب آب را داشته اند اما در حال حاضر حوزه دز و كرخه نمي تواند بيش از 400 ميليون متر مكعب آب را از خود عبور دهد زيرا مردم پايين دست دچار مشكل مي شوند. اين موضوع به دليل توسعه منابع انساني، دستبرد و تجاوز به حريم رودخانه ها توسط بخش هاي مختلف و دولت هاي محلي (شهرداري ها) صورت گرفته است.
وي با اشاره به خرابي پل هاي مازندران و لرستان در سيل، گفت: نياز است ايراد آيين نامه ها و مقرارات بررسي شود تا دليل تخريب و پل سازي هاي غير كارشناسي مشخص شود. همچنين روش ها و آيين نامه هاي پايداري ايجاد شود تا در شرايط بحران منابع ملي نابود نشود.

** اعتماد و اعتقاد به دانشگاه ها مشي كشور هاي پيشرفته
كاويان پور درباره استفاده از راهكارهاي دانشگاهي توسط دستگاه هاي تصميم گيرنده، اظهار كرد: بسياري از دانشجويان و اساتيد كشور از نظر علمي قوي هستند براي مثال دانشجويان اين دانشگاه طرح هاي علمي مهمي را براي پيش بيني بارش و كاربرد رادار در پيش بيني بارش ابر در زمينه هيدرولوژي ارائه كرده اند.
عضو هيات علمي دانشكده عمران و مديريت شهري دانشگاه خواجه نصير الدين طوسي ادامه داد: براي پيش بيني وضعيت بارش در كشور نياز به استفاده از مدل هاي استراليايي و آمريكايي نيست بلكه بايد دانش هايي كه در كشور تمامي امكانات را دارد، بومي سازي شود.
وي خاطر نشان كرد: مسئولان حاضر به پرداخت خسارت هاي ميلياردي در زمان وقوع حوادث هستند اما به يك دانشگاه براي انجام تحقيقات كمك مالي شايسته اي نمي كنند.
كاويان پور تصريح كرد: روشي كه دنيا به عنوان خطو مشي خود قرار داده است اعتقاد و اعتماد به سيستم دانشگاهي است. بنياد هاي اقتصادي مهم دنيا در كنار دانشگاه ها شكل گرفته همچنين شركت هاي دانش بنيان و مراكز رشد از قطب هاي مهم اقتصادي هستند.
اين عضو هيات علمي دانشگاه همچنين عنوان كرد: به عنوان مثال شركت سامسونگ و هيوندا در كنار يك دانشگاه در حال رشد است اما در كشور ما هيچ مسئولي مشكلات نهاد خود را به دانشگاه نمي سپرد و يا طلب محصولي از دانشگاه ها نمي كند و از دانشگاه ها و اساتيد تنها توقع تربيت دانشجو را دارند.
وي اظهار كرد: با توجه به قدرت ملي موجود در كشور و كمك مردم اين مسائل مالي و روحي مردم داغديده تا حدودي حل مي شود اما نكته حائز اهميت اين است كه شاهد تكرار اين مسائل و خسارات نباشيم.

تاریخ:

1398/02/08

تعداد بازدید:

324

منبع:

امتیازدهی

میانگین امتیازها:0 تعداد کل امتیازها:0